Promotie en degradatie liggen niet alleen heel dicht bij elkaar; promotie en degradatie hebben ook te maken met verleiding en of je daar wel of niet aan toegeeft. Toegegeven, degradatie kan het gevolg zijn van een verkeerde beslissing en promotie van een goede. Denk aan de beruchte wissel van Dick Advocaat als bondscoach in de poulefase wedstrijd op het EK in 2004 tegen Tsjechië. Nederland speelt prachtig voetbal. Na vier minuten is het dankzij Arjen Robben al 1-0. Nederland danst over het veld en Robben is de ster. In de 58ste minuut wordt Robben gewisseld. De magie is eruit en Nederland verliest de wedstrijd. Advocaat krijgt het zwaar te verduren in de pers en tussen hem en assistent Willem van Hanegem komt het niet meer goed. Daartegenover staat de keeperswissel van Louis van Gaal op het WK in Brazilië in 2014. Hij wisselt vlak voor het nemen van strafschoppen tegen Costa Rica, keeper Jasper Cillessen voor Tim Krul. Een gedurfde wissel die later een meesterzet blijkt.

Maar er zijn ook voorbeelden te over waarbij degradatie het gevolg is van het toegeven aan verleiding. Denk aan drugs- en dopinggebruik in de sport. De verleiding om een greep te doen naar pil of spuit is soms te groot. Denk aan Ben Johnson, de Canadese atleet die wedijverde met de Amerikaan Carl Lewis in de jaren ’80. Lewis, beter gepromoot, de ‘good guy’, de publiekslieveling. Lewis wint alles wat er te winnen valt op de korte hardloopnummers. Johnson, minder publiekslieveling, de ‘jongen van de straat’, komt heel dichtbij en moet toeslaan op het koningsnummer, de finale 100 meter sprint op de Olympische Spelen. Johnson wint, maar valt daarna diep als blijkt dat hij doping heeft gebruikt.

Denk aan Lance Armstrong. Na zijn herstel van kanker, leek niets onmogelijk voor deze topatleet. Hij won maar liefst zeven keer de Tour. Een bovenmenselijke prestatie die inderdaad bovenmenselijk bleek. Ook hij zwichtte, zoals bekend, voor het grote geld dat hij won door veelvuldig dopinggebruik.

Helaas is in het notariaat voor sommigen de verleiding van het grote geld ook te groot. Een recent voorbeeld is die van notaris Bart Voorwinde uit Amsterdam. Hij verduisterde ruim 2 miljoen euro van de derdengeldenrekening en is sindsdien spoorloos. Notaris Jan Carel Kloeck kreeg vier jaar cel voor fraude. Het heeft allemaal in de krant gestaan. Maar zij zullen toch, net als ik, ooit ontzettend blij en trots geweest zijn toen ze door Koningin Beatrix tot notaris werden benoemd? En toen ze voor de rechtbank stonden en de eed (of belofte) aflegden? Dat leg je toch niet op de waagschaal? Daar heb je toch jaren hard voor gewerkt?

Van de notaris wordt een hoge mate van (onder andere financiële) integriteit verwacht. Dat er soms miljoenen op je derdengeldenrekening staan, mag je niet emotioneren, het moet je niets doen. Het is geld van derden en dat beheer je. That’s it. Is de conclusie dan, dat degradatie het gevolg is van het toegeven aan verleidingen? Dat niet. Maar als je er aan toegeeft, loop je een enorme kans op degradatie. Onherstelbare degradatie. Weg leven. Niet doen dus.

Pieter de Boer

De Boer Advies & Notariaat