Op een van de mooiste landschapskunstwerken van Nederland, het Observatorium, wordt deze zomer voor de 40e keer het poëziefestival ‘Sunsation’ georganiseerd. De combinatie van de unieke locatie in Lelystad, het vroege tijdstip bij het krieken van de dag en de dichtkunst maken Sunsation tot een bijzonder en uniek festival.

Sunsation vindt plaats op land art: een kunstvorm die inspeelt op kenmerken van het landschap, waardoor er een nieuwe beleving ontstaat van de ruimte. Het meest bekende landschapskunstwerk uit Flevoland heet ‘Observatorium Robert Morris’. Dat is een aarden wal met vier viziergaten. Als de zon in een bepaald viziergat opkomt, kan men hierin de wisseling van de seizoenen zien. Deze plek is – inmiddels veertig jaar geleden – gekozen als plek voor het poëziefestival, omdat de plek volgens organisator Thom Ummels (71) een magische uitstraling heeft en tot bijzondere creatieve gedachten leidt.

De zon zien opkomen

Tijdens het festival is het de bedoeling om de zon te zien opkomen door een viziergat. Daarom begint het festival zaterdag 18 juni om 5.00 uur ’s ochtends en eindigt het dezelfde dag rond 10.00 uur ‘s ochtends. Het festival wordt de ‘poëzieparel van Flevoland’ genoemd. Sunsation is echter veel meer dan alleen poëzie. Popmuziek, de verhaalkunst, het gesproken woord,  stand-upcomedy en singer-songwritermuziek, het komt allemaal aan bod. Stuk voor stuk zijn de artiesten woordkunstenaars. Er staat een tent waar het publiek hapjes en drankjes kan halen. Afhankelijk van het weer, komen er elk jaar tussen de 300 en de 1200 mensen. ‘Een vaste groep bezoekers komt elk jaar terug, zelfs bij slecht weer naar ‘Rain-sation’ vertelt Ummels grappend.

Sinds tien jaar wordt er op vrijdagavond, de avond voor het festival, een open podium georganiseerd. Hier krijgen mensen die zich van tevoren hebben aangemeld de kans om iets voor te dragen. Na het open podium klinkt er muziek en kan men rond het kampvuur met elkaar praten. Ook kunnen er mensen blijven kamperen, om de dag erna de zonsopgang te kunnen zien. De toegang tot de camping en het festival is gratis. ‘Om de drempel zo laag mogelijk te houden, kiezen wij ervoor om geen entree te vragen. Dat is mogelijk omdat we subsidie krijgen van de gemeente, de provincie en verschillende culturele fondsen. Ook gaan we dit jaar starten met ‘vrienden van Sunsation’ voor mensen die jaarlijks een bijdrage willen leveren. En aan het einde van het festival gaan we ‘met de pet rond.’ Ons publiek is erg dankbaar, dus onze ervaring is dat de meeste graag een vrijwillige bijdrage leveren’, vertelt de organisator.

Jubileumprogramma

Omdat het oudste culturele festival van Flevoland dit jaar veertig jaar bestaat, is er een speciaal jubileumprogramma ontwikkeld. Onderdeel hiervan is ‘Sunsation in de bieb.’ Deze bijeenkomst is op 2 april georganiseerd en had een veelzijdig programma met poëzie, muziek en interviews. ‘Een soort opwarmer voor het festival’, zegt Ummels. Onder andere stadsdichter van Lelystad Thomas Gerla heeft hier voorgedragen. Martine van Kampen, de curator van Land Art Flevoland, heeft iets verteld over het bijzondere Observatorium Robert Morris.

Al eerder is ook het jubileumboek ‘Ode aan de zon’ gepresenteerd als onderdeel van het jubileumprogramma. ‘Het boek is een beeldverhaal dat gaat over veertig jaar Sunsation. Foto’s van alle edities worden afgewisseld met interviews van oude bekende van het festival: Bart Chabot, Ernst Jansz, vaste bezoekers en leden van het bestuur komen allemaal aan het woord.’

Terugblik

Tijdens het festival wil de organisatie terugblikken op de afgelopen veertig jaar. ‘Er zijn veel bekende schrijvers bij ons geweest die inmiddels helaas zijn overleden. De terugblik willen we vooral toespitsen op twee grote namen uit de literaire wereld; Simon Vinkenoog en Johnny van Doorn, ook wel bekend als Johnny de Selfkicker. Voordat rap en spoken word (gesproken woord, red) bestonden deed hij beiden eigenlijk al. Hun weduwen zullen een bijdrage leveren aan het programma’, zegt Ummels.

De veertigste editie van Sunsation is naast een ode aan de zon, ook een ode aan het landschapskunstwerk, een ode aan het publiek, en een ode aan de artiesten die in de afgelopen jaren zijn verschenen. Hopelijk is de lucht 18 juni 2022 helder genoeg om de seizoenswisseling door het viziergat te kunnen zien voor het ultieme magische gevoel en creatieve gedachten.

Tekst: Nikola van Krieken

Fotocredites @ MaxCross