Op 8 november was het exact 25 jaar geleden dat het Cobra Museum voor Moderne Kunst in Amstelveen haar deuren opende voor het publiek. Dit was geen toevallig gekozen datum: precies 72 jaar eerder, op 8 november 1948, werd de Cobrabeweging opgericht.

Vrijwel direct na de grote Cobra-tentoonstelling in de Nieuwe Kerk in Amsterdam eind 1988 kwamen cultuurwethouder Piet van den Heuvel en kunstminnende zakenman Karel van Stuijvenberg een intentieverklaring overeen, waarbij Van Stuijvenbergs unieke Cobra-collectie zou worden ondergebracht in een nieuw te bouwen museum in Amstelveen. Oud-Rijksbouwmeester Wim Quist, die onder meer het Kröller-Muller museum maar ook de prestigieuze Zuidvleugel van het Rijksmuseum op zijn naam heeft staan, kreeg opdracht een ontwerp voor het museum te maken.

In de afgelopen 25 jaar heeft het museum een imposante verzameling Cobra-kunst bijeengebracht. De kunstwerken, stuk voor stuk hoogtepunten van Cobra, zijn uitgevoerd in verschillende technieken, van schilderijen en tekeningen tot sculpturen, keramiek en origineel documentair materiaal. En de verzameling groeit nog steeds, met aankopen, schenkingen en langdurige bruiklenen. De groep Cobra-kunstenaars en dichters afkomstig uit verschillende Europese landen vonden dat alles anders moest. Na de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog wilden zij met hun kunst bijdragen aan een nieuwe, betere wereld. Zo onbevangen als kinderen probeerden zij hun artistieke scheppingsproces in te gaan, waarbij het experiment voorop stond.

Hoewel de resultaten van Cobra’s experiment in eerste instantie door velen werden afgebrand, bleek het omarmen ervan voor de betrokken kunstenaars juist een vruchtbare weg. De meesten van hen kregen al snel een bloeiende carrière en de beweging zelf maakt ondertussen een onlosmakelijk deel uit van de Europese kunstgeschiedenis. Hoewel de vaak naïef aandoende voorstellingen van dieren, kinderen en hybride wezens, die een deel van Cobra kenmerkt en duidelijk afkomstig zijn uit een andere tijd, streeft het Cobra Museum ernaar te laten zien dat de waarden die achter de Cobra-beweging schuilgingen tijdloos zijn. Je vrij voelen om tegen bestaande conventies in te durven gaan, teneinde een betere wereld te scheppen voor iedereen, is anno 2020 niet minder relevant dan in 1948. Nog steeds hebben mensen last van verstikkende etiketten of ongelijke behandeling en nog steeds heeft de mens baat bij verfrissende perspectieven en het ‘out-of-the-box’ denken om tot vernieuwing te komen.

Op zondag 8 november is het 25-jarig jubileum met een digitaal programma gevierd in verband met de op dat moment geldende coronarestricties.

Foto: Cobra Museum voor Moderne Kunst