Na een ingrijpende verbouwing opent dit najaar in Haarlem een compleet vernieuwd Museum van de Geest | Dolhuys, waar je op een interactieve manier meer ontdekt over je eigen geest én die van anderen. Een museum vol persoonlijke verhalen, verrassende kunst en een rijke historische collectie, op het snijvlak van zorg, kunst en wetenschap.

Een bezoek aan het museum is een beleving waarbij alles draait om het wonder en de veelzijdigheid van de geest. Het decor is het eeuwenoude voormalige Pest-, Dol-, en Leprooshuis van de stad Haarlem. Het nieuwste museum van Nederland gaat op 25 november open voor publiek.

Na binnenkomst door de transparante entree, ontworpen door Verlaan & Bouwstra architecten, is het de installatie van Studio Nick Verstand die de mysterieuze toon zet. Bezoekers betreden de ‘Resonance Room’, een donkere ruimte die de zintuigen tot rust maant en je in contact brengt met je emoties. Jouw emoties laten de ruimte tot leven komen middels trilling, audio en projectie. Zonder woorden ervaren anderen hoe jij je voelt. Is dit een kijkje in de toekomst? Hier start de ontdekkingstocht naar het mysterie van de geest, maar die blijkt zo makkelijk nog niet. Want wat is de geest eigenlijk? Zit het in je lichaam of daarbuiten? Kun je je geest beïnvloeden en hoe zorg je ervoor? Aan de hand van persoonlijke verhalen, wetenschap en levensvragen, ontdek je in het museum meer over je eigen geest en die van de ander.

In het Museum van de Geest maken bezoekers kennis met opvattingen over dit onderwerp door de eeuwen heen. Wetenschappers, filosofen en kunstenaars proberen allemaal grip te krijgen op de geest. Naast de klassiekers als Aristoteles, Freud en Boeddha delen ook eigentijdse denkers hun gedachtegoed, onder wie arts-onderzoeker Machteld Huber en de Nigeriaanse schrijver van zelfhulpboeken Idowu Kayenikan: ‘De geest is als een spier: hoe meer je hem traint, hoe sterker hij wordt en hoe meer hij kan groeien.’ Daarnaast ontmoet je verschillende mensen, onder wie de rapper en acteur Willem de Bruin. Hij vertelt openhartig over zijn mentale crisis en hoe muziek voor hem het middel tot herstel was. Willem de Bruin: “Alsof ik midden op de oceaan dreef en opnieuw moest leren zwemmen.” Ook kunstenaars vertellen hun verhaal. Zo is het werk ‘Entrance to heaven’ van de Japanse kunstenares Yayoi Kusama, de lichtinstallatie ‘Fantastic to feel beautiful again’ van Tracy Emin en het aangrijpende werk ‘Emotional Detox’ van Marc Quinn te zien.

Het historische hoogtepunt van het vernieuwde museum blijft de originele dolcel, onderdeel van het gebouw zelf. Daarnaast kom je onder meer een houten leprozenklepper, dwangstoel uit de 19e eeuw, gestichtsjas geborduurd met het gotische alfabet en de bekende vlekkentest van Rorschach tegen. De museumpresentatie is ontworpen door het ontwerpbureau Kossmanndejong en is een combinatie van de omvangrijke historische collectie over 700 jaar zorggeschiedenis en hedendaagse kunst.

Routes

Bezoekers kunnen kiezen uit een rijk aanbod aan multimedia tours: verbreed je blik met de Open Geest Route, ingesproken door actrice en regisseur Nazmiye Oral. Neem de tijd bij de Flow Slow Art Route, ontwikkeld in samenwerking met Flow Magazine. Of maak je eigen gebruiksaanwijzing met de Kinderroute, speciaal gemaakt voor kinderen tussen 8 en 12 jaar en ingesproken door Willem de Bruin. Voor middelbare scholieren is De Bovenkamer weer geopend, een educatief programma waar leerlingen op ontdekkingstocht gaan door het puberbrein. Alle routes zijn coronaproof met gepaste maatregelen, een duidelijke route en 1,5 meter signalering.

Hans Looijen, directeur van Museum van de Geest, is trots op het nieuwe concept. ‘Mentale diversiteit en geestelijke gezondheid lopen als een rode draad door onze nieuwe presentatie. Daarmee raken we een thema wat altijd actueel is. Ook in tijden van corona is het van groot belang om goed voor je geest te zorgen en mentaal gezond te blijven. En daarbij is het essentieel dat iedereen mee doet en we elkaar met een open blik benaderen. Onze missie is geslaagd als bezoekers naar huis gaan met een open geest en oprechte nieuwsgierigheid naar de ander.’

Foto: Museum van de Geest