De Johannes Vermeer Prijs 2021 is toegekend aan de Amsterdamse beeldend kunstenaar Natasja Kensmil. De Nederlandse staatsprijs voor de kunsten wordt op 1 november aanstaande uitgereikt door Ingrid van Engelshoven, minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. De jury, onder voorzitterschap van Andrée van Es, heeft haar unaniem voorgedragen. Natasja Kensmil weet op haar eigen manier een verbinding te leggen tussen erfgoed en actualiteit, en maakt deze op indringende wijze zichtbaar op doek en papier.

De Johannes Vermeer Prijs kan worden toegekend aan in Nederland werkende kunstenaars uit alle artistieke disciplines. De keuze voor Kensmil benadrukt de belangrijke positie van de schilderkunst in de Nederlandse geschiedenis. Tegelijkertijd laat Kensmil ook heel goed zien dat het een gemankeerde geschiedenis is waarin bepaalde perspectieven onderbelicht zijn gebleven. Met de vele details, lagen en nuances in haar schilderijen confronteert Natasja Kensmil ons met de schaduwkanten van ons menselijk bestaan en onze geschiedenis. De jury noemt haar werk helend, opbouwend en kritisch tegelijkertijd.

Heden en verleden

Natasja Kensmil verwijst in haar oeuvre vaak naar historische thema’s en de wisselwerking tussen verleden en heden. Over haar schilderijen in de tentoonstelling Monument der Regentessen, tot 3 januari 2022 te zien in de Amsterdam Museum-vleugel van de Hermitage in Amsterdam, zegt de jury: ‘Kensmil reflecteert op de heersende canon en brengt nieuwe geschiedenissen. Zij bekladt niet, haalt niet weg, negeert niet, maar vervormt juist.’

Tegen de achtergrond van de voortdurende coronacrisis heeft de jury ook dit jaar nadrukkelijk stilgestaan bij het belang van de Johannes Vermeer Prijs: ‘De jury is zich zeer bewust van de buitengewone impact van het afgelopen jaar op de individuele kunstenaar, en spreekt haar bewondering uit voor al diegenen die daar in eenzaamheid op hebben gereflecteerd.’

Te zien

Vanaf 11 september is Natasja Kensmil te zien in het Fries Museum met een nieuw werk voor de tentoonstelling Icons. Op 25 september opent in Kunsthal KAdE een overzichtstentoonstelling A Poison Tree, in een parallelle solotentoonstelling met Sadik Kwaish Alfraji. Deze gaat gepaard met de verschijning van haar oeuvrecatalogus, uitgegeven door Alauda Publications en KAdE. Daarnaast verschijnt binnenkort een documentaire over haar van regisseur Lisa Boerstra, geproduceerd door Interakt.

Ter gelegenheid van de uitreiking van de Johannes Vermeer Prijs organiseert het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap jaarlijks een presentatie op basis van het werk van de prijswinnaar in de OCW-Etalage, een tentoonstellingsruimte direct naast de ingang van het ministerie aan de Rijnstraat 50 te Den Haag. De presentatie over het werk van Natasja Kensmil is te zien vanaf 1 november 2021 tot en met januari 2022.

 Over de prijs

De Johannes Vermeer Prijs is de Nederlandse staatsprijs voor de kunsten en bestaat uit 100.000 euro. De winnaar mag het bedrag besteden aan een speciaal project binnen het eigen werkterrein. De Nederlandse regering heeft de prijs in 2008 ingesteld om uitzonderlijk artistiek talent te eren en te stimuleren. De organisatie van de prijs is in handen van de zes rijkscultuurfondsen met het Mondriaan Fonds als penvoerder en kan worden toegekend aan in Nederland werkende kunstenaars uit alle artistieke disciplines.

 De jurybegeleiding en algehele coördinatie van de Johannes Vermeer Prijs is in handen van de zes rijkscultuurfondsen, met het Mondriaan Fonds als penvoerder. De organisatie van de prijsuitreiking wordt verzorgd door LUSTR.

Foto: Natasja Kensmil © Cunny Janssen. Rechts: Monuments of Regents 2018-2019, olieverf op doek (9x) 100x80cm, Collectie Amsterdam Museum. Foto: Peter Cox